عفو عمومی گسترده و تفاوت آن با عفو خصوصی |عفو رهبری

عفو عمومی | عفو خصوصی

مشاوره حقوقی عفو عمومی،عفو خصوصی

عفو امتیازی است که حق نامیده می شود و قوای حاکم هر کشور این اختیار را دارد تا بتواند در اعمال حاکمیت خود مصالح و منافع گوناگونی را تامین کند. عفو اقدامی است که به منظور موقوف ماندن تعقیب متهمان و یا بخشودن تمام یا قسمتی از مجازات محکومان صورت می گیرد عفو به ۲ نوع عفو عمومی و عفو خصوصی تقسیم می شود که عفو عمومی به موجب قانون تصویب می شود و عفو خصوصی و موارد تصویب چنین قانونی اندک و مربوط به شرایط خاصی است اما هر سال تعدادی از مجرمان که شرایط لازم را کسب کرده اند مشمول می شود.

عفو خصوصی :

تصمیمی است که با پیشنهاد قوه قضائیه و موافقت رهبری شکل می گیرد ماده ۹۶ قانون مقرر می دارد : عفو یا تخفیف مجازات محکومان در حدود قوانین اسلامی پس از پیشنهاد قوه قضائیه با رهبری است پس از اجرای عفو تمام یا قسمتی از مجازات بخشیده می شود و با مجازات خفیف تری تبدیل می شود و حتی تقاضای عفو هم قبل از اینکه مورد بررسی قرار گیرد می تواند مزایای داشته باشد. ماده ۵۰۴ قانون که در این خصوص می گوید هرگاه رئیس قوه قضائیه با عفو یا تخفیف مجازات محکوم علیه برای پیشنهاد به مقام رهبری موافقت کند و دستور توقف اجرای حکم می دهد اجرای حکم متوقف می شود.

البته مجازات حبس از این امتیاز مستثنی است و تا تعیین تکلیف تقاضای عفو همچنان شخص در زندان نگهداری می شود هر چند عفو می تواند تمام آثار حکم را منقضی کند اما به حقوق اشخاص آسیبی نمی رساند بنابراین اگر شخصی به پرداخت دیه یا جبران خسارت زیان دیده محکوم شده باشد عفو وی موجب معافیت از پرداخت دیه یا جبران خسارت نخواهد بود.

قلمرو عفو خصوصی چیست :

در همه مجازتهای تعزیری قابل اجرا است اما در سایر مجازتها مثل: حدود قصاص و دیات اجرای آن نیاز به شرایط متعددی دارد. مجازات قصاص و دیه به دلیل آنکه از حقوق الناس تلقی می شود از مشمول عفو به طور کلی مستثنی است و در این ۲ دسته از جرائم صاحب حق شخصا می تواند با گذشت از حق قصاص و یا دیه خود صرفنظر کند. بنابراین ظبیعی است هیچ مقامی به نمایندگی از اجتماع حق مداخله ندارد.

در مجازاتهای حد هم تحت شرایطی امکان عفو وجود دارد ماده ۲۱۹ قانون بیان داشته که دادگاهی نمی تواند کیفیت نوع و میزان حدود شرعی را تقلیل یا تغییر دهند یا تبدیل یا ساقط کند این مجازاتها تنها از طریق توبه و عفو به کیفیت مقرر در این قانون قابل سقوط تقلیل یا تبدیل است و ماده ۱۱۴ قانون را مقرر داشته: در جرائم حدی به استثنای قزف و محاربه هرگاه متهم قبل از اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح او برای قاضی محرز شود حد از او ساقط می شود. همچنین اگر جرائم فوق غیر از قزف با اقرار ثابت شده باشد. در صورت توبه مرتکب حتی پس از اثبات جرم دادگاه درخواست عفو مجرم را توسط رئیس قوه قضائیه از مقام رهبری درخواست می کند.

تفاوت عفو عمومی و خصوصی

عفو عمومی :

تنها به حکم قانون امکان پذیر است و در نتیجه آن دادرسی یا اجرای حکم موقوف و آثار تبعی و تکمیلی حکم قطعی از بین می رود و آثار محکومیت جزایی منقضی می شود. ماده ۹۷ قانون بیان داشته: عفو عمومی که به موجب قانون در جرائم موجب تعزیر اعطاء میشود تعقیب و دادرسی را موقوف می کند و در صورت حکم محکومیت اجرای مجازات موقوف و آثار محکومیت نیز زائل می شود.

در هر معاونت اجرایی احکام کیفری واحد سجل کیفری و عفو و بخشودگی برای ثبت و ارسال درخواست عفو محکوم علیه و نیز پیشنهاد عفو یا تخفیف مجازات محکومان پیش بینی شده است. پس درخواست باید به واحد عفو و بخشودگی معاونت اجرایی احکام کیفری تقدیم می شود.

اعلام نظر درباره زندانیان واجد شرایط عفو و آزادی مشروط مطابق قانون و مقررات از وظایف قاضی اجرای احکام کیفری محسوب می شود. در شرایطی ممکن است شخص محکوم از تقاضای عفو محروم شود. محرومیت از پیشنهاد عفو حداکثر به مدت ۶ ماه یکی از تنبیهات انظباطی است که در صورت ارتکاب تخلف انظباتی از سوی زندانی پیش بینی شده است.

مرکز مشاوره حقوقی تلفنی پیام مشاور جهت تحکیم بنیان خانوده در نظر دارد با ارائه تخفیفات لازم و مشاوره غیر حضوری جهت تسهیل روابط خانواده از ابتدای راه خانواده های محترم را همراهی کند شما هموطنان عزیز می توانید به صورت مشاوره تلفنی ۲۴ ساعته با ما تماس حاصل نمایند.

ماده ۵۲۴ قانون آئین دادرسی کیفری مقرر کرده: در صورت ارتکاب تخلف انظباطی توسط زندانی یکی از تنبیهای است که با رعایت تناسب از سوی شورای مربوط تعیین و پس از تائید قاضی اجرای احکام اجرا می شود.

محکومانی که در زندان بسر می برند استثنایی هم دارند که از این مشمول خارج می شوند و مشمول عفو می باشند :

۱- قاچاق مسلحانه و یا عمده مواد مخدر ( منظور از قاچاق مواد عمده بندهای ۶ ماده ۵ و ۶ قانون اصلاح با مواد مخدر)

۲- قاچاق اسلحه و مهمات

۳- اقدامات علیه امنیت داخلی و خارجی

۴- آدم ربائی

۵- اسید پاشی

۶- تجاوز به عنف

۷- دایر کردن مراکز فساد و فحشاء

۸- سرقت و اختلاس ارتشاء کلاهبرداری و تحلیل مال نامشروع

۹- جعل اسکناس و ضرب سکه تقلبی

۱۰- پولشویی

۱۱- اخلال در نظام اقتصادی

۱۲- جرائم مربوط به مشروبات الکلی

۱۳- قاچاق کالا و ارز سازمان یافته حرفه ای و عمده

عضو کمسیون حقوقی و قضایی مجلس درباره طرح عمومی عفو ۹۷ که در صحن مجلس مورد بررسی قرار گرفته اند اعلام کرد :

در طرح جدید حبس ابد و مجازات اعلامی تعزیری به حبس تعزیری درجه ۱ تبدیل می شود که این قدم بسیار مهمی است که مجازاتهای اعدام را تا جایی که ممکن است از نظر شرعی تقلیل می دهد. البته عفو عمومی مربوط به جنبه عمومی جرم است یعنی برای کسانی که شاکی خصوصی ندارند و برای کسانی که مرتکب جرمی شده اند دادستان حق اقاهه تعقیب را ندارد و آنها مشمول عفو قرار میگیرند در صورت تصویب برای همه آنهایی که محکوم شده اند و حکم برایشان صادر شده هم می شود و اگر زندانی هستند آزاد و اگر شده اند حکم بلااثر می شود و اگر باید شلاق می خورد شلاق زده نمی شود و آثار تبعی محکومیت از بین می رود و سوء اثر محکومیت از بین رفته و رفع اثر می شود.